Nederland kent relatief weinig klimplanten.
Wat betreft de Lathyrus soorten hebben we toch wel een paar klimmers in huis hoewel ze natuurlijk nooit een gevel gaan bestormen.
De bekendste is wel de “vaste lathyrus” of breedbladige lathyrus, Lathyrus latifolia en laat die nou net niet van hier zijn. Volgens mijn/onze interpretatie bij het Levend Archief en StreekTuinen zou het net kunnen. Noord Frankrijk zou het noordelijkst zijn en ik vond ze langs de Allier. Net iets zuidelijker dan wat ik aanhoud. Maar is wel ingeburgerd in ons gebied.
Het is een forse groeier die tot wel 3 meter kan uitgroeien en met grote rose of witte bloemtrossen bloeit de hele zomer tot in de vroege herfst. Ze zijn, net als de andere vaste lathysrussen reukloos tot vrijwel reukloos. Is een prima snijbloem ook. Net als de andere lathyrussen is hij meerjarig maar niet wintergroen. Hij begint dus ieder jaar weer opnieuw en zaait ook uit.
De wel echt inheemse van hier, de boslathyrus, Lathyrus sylvestris, lijkt sterk op de breedbladige maar is in alles bescheidener. Minder hoog, minder bloemen per tros, minder fel gekleurd (ik vind hem mooier) maar heeft een wat andere kwaliteit die niet altijd, of juist wel gewaardeerd wordt. Hij kan ondergrondse uitlopers vormen tot wel 15 meter lang, meestal wat minder maar toch… Voor een houtwal of rijke haag geweldig natuurlijk, maar in een klein stadstuintje misschien toch wat minder. Hij komt voor in onze wat kalkrijker loofbossen als zoomplant. Ook niet wintergroen maar zeer rijk bloeiend als ie het naar de zin heeft. In de praktijk is de grondsoort nogal vaag dus maak je niet druk om de “kalkbehoefte”
Er ook weer er op lijkend is de aardaker, Lathyrus tuberosus. Deze wil geurende lathyrus werd vroeger vooral gekweekt voor de knolletjes die gegeten werden/worden of als veevoer gebruikt. Vooral in onze delta en daar vind je ze nog het meest op bloemdijken en langs wegranden. Het is een Europese soort maar door de teelt nogal verspreid geraakt. Je vind ze ook in de duinen rond de “duintuintjes” bijvoorbeeld en heel soms worden ze ook ingezaaid als grondverbeteraar, Hij wordt ca een meter hoog en lijkt half wintergroen te zijn. Dat wisselt. Tot 2017 was het een wettelijk beschermde plant in ons land.
De veldlathyrus, Lathyrus pratensis heeft een heel ander uiterlijk. Dat is meer een hanger dan een klimmer. Hangt in andere planten en lage struiken met heel veel stengels en een uitbundige bloei van trosjes met kleine gele bloemen. Ook echt een zoomplant die ieder jaar weer opnieuw begint en net als andere lathyrussen veel insecten trekt, vooral hommels en andere grote bijensoorten.
Er zijn nog een paar lathyrussen van hier zoals de naakte lathyrus, ook geel, de zwarte lathyrus een lage soort met donker paarse bloemetjes en zwarte peulen en al heel lang niet meer in Nederland gezien, de moeraslathyrus, een soort van moerassen, knollathyrus, die sterk op de moeraslathyrus lijkt maar nog zeldzamer is, ruige lathyrus die wat blekig blauw is, voorjaarslathyrus een zeldzame wat struikvormige vroegbloeier met rood paarse bloemen, graslathyrus, een zeldzaam klein eenjarige rode lathyrus met grasachtig blad en kleine bloemetjes, eenjarig en vooral voorkomend op de bloemdijken bij ons en dan nog de cosmopoliet zeelathyrus, Lathyrus japonicus die je vrijwel overal ter wereld tegenkomt langs stranden. Ik vond ze in Canada, langs de oostzee en op onze wadden bijvoorbeeld. En grove soort die zout kan verdragen of het wellicht zelfs nodig heeft
Lathyrussoorten zijn ook waardplant voor diverse nachtvlinders
Kwekerij Flora voor Fauna 